Een van de belangrijkste debatten dit jaar in de Eerste Kamer is na drie politiek enerverende weken geëindigd in een dag van hoop voor al diegenen wachtend op een orgaan. Met bijna de kleinst mogelijke meerderheid in de Senaat, en eerder al de kleinste in de Tweede Kamer, is de donorwet van Pia Dijkstra dinsdagmiddag aangenomen (38-36). Drie debatdagen, een extra brief met toezeggingen van Dijkstra en een aangenomen motie zijn er uiteindelijk voor nodig om genoeg Eerste Kamerleden te overtuigen.
Dinsdagmiddag moet er een derde termijn aan te pas komen omdat de PvdA haar motie van de week ervoor, mede ondertekend door GroenLinks, wil wijzigen die de regering vraagt samen met het veld een kwaliteitsstandaard op te stellen waarin een rolverdeling tussen artsen en nabestaanden wordt verankerd. De huidige praktijk dat bij ernstige bezwaren van nabestaanden of bij de afwezigheid van nabestaanden geen organen uitgenomen worden, is daarbij leidend.
De rol van de nabestaanden is veelvuldig ter sprake gekomen tijdens de debatten. Na aanhoudende twijfel of zij wel voldoende serieus worden genomen, schreef initiatiefnemer Pia Dijkstra een brief waarin ze de huidige praktijk omschrijft. Volgens haar gaan de artsen niet over tot orgaanuitname als nabestaanden daar principiële of emotionele problemen mee hebben. Hun rouwproces mag niet worden verergerd. De motie Nooren (PvdA) verzocht deze praktijk vast te leggen in kwaliteitsstandaarden waar alle ziekenhuizen zich aan moeten houden.
Vrije stemkeuze
De spanning is om te snijden na de derde termijn omdat veel partijen de senatoren naar eigen geweten laten stemmen en niet volgens partijdiscipline. Zo ook bij GroenLinks, waar Marijke, Frits en Tineke, in tegenstelling tot Ruard, voor de wet stemmen. Voor hen weegt het zwaarst dat met deze wetswijziging hopelijk meer organen beschikbaar komen voor mensen die soms al heel lang op een wachtlijst staan en voor wie een donor soms te laat komt. Ruard vindt de nieuwe rol voor de overheid een te grote inbreuk op de door de grondwet beschermde lichamelijke integriteit.
Eerst komt de motie van de Nooren in stemming en deze wordt nipt aangenomen met 38-36 na hoofdelijke stemming. Het is dan nog allerminst zeker of de wet het haalt. Er dient nogmaals hoofdelijk gestemd te worden. Niet iedereen die voor de motie heeft gestemd, stemt voor de wet. Het blijft onzeker tot de laatste achternamen van senatoren worden opgenoemd door Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol. Iedereen is aan het tellen, in een excelsheet, op papier. De laatste stem is een tegenstem. Van de voorzitter, die daarna op haar papier begint te tellen en met de griffier overlegt. Het is even stil, de voorzitter telt op haar papier. 38-36. Het voorstel is aangenomen.